HALKIN ENFLASYONU ARALIK AYINDA YÜZDE 42,6'YA ÇIKTI

28 12 2019 1055

-HALKIN 2019 ENFLASYONU YÜZDE 42,6

-YOKSUL KESİMİN GELİRİNİN BÜYÜK BÖLÜMÜNÜ AYIRMAK ZORUNDA OLDUĞU GIDA HARCAMALARI ARALIK AYINDA ET, PEYNİR, MEYVE VE SEBZE FİYATLARININ ETKİSİYLE YÜZDE 4,6 ORANINDA ARTTI.

-BİRLEŞİK-KAMU İŞ’İN, EN ÇOK TÜKETİLEN 77 GIDA MADDESİNİ ESAS ALARAK YAPTIĞI ÇALIŞMAYA GÖRE GIDA FİYATLARI YILLIK OLARAK İSE YÜZDE 42,6 ORANINDA ARTIŞ KAYDETTİ.

Halkın en yoksul kesiminin gelirinin büyük bölümünü ayırmak zorunda olduğu gıda harcamalarında 2019 yılında yaşanan artış yüzde 42,6 olarak hesaplandı. TÜİK’ten farklı olarak en fazla tüketilen ve dolayısıyla daha az sayıda gıda maddesi esas alınarak yapılan çalışmaya göre gıda fiyatlarında aralık ayında, özellikle et, peynir, meyve ve sebze fiyatlarının etkisiyle yüzde 4,6 oranında artış yaşandı.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonun Ar-Ge birimi KAMUAR’ın, Ankara’daki pazar ve marketlerden fiyatlarını her ay düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 77 gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak yaptığı “halkın enflasyonu” araştırmasının aralık ayı sonuçları açıklandı. Araştırmaya göre söz konusu sepet için harcanan para aralıkta bir önceki aya göre yüzde 4,6 oranında artarken, yıllık artış ise (Aralık 2018’e göre) 42,6 oldu. Yıllık ortalama fiyatlara göre yıllık artış ise yüzde 49,2 olarak hesaplandı.

Araştırmayla, gıda fiyatlarında yaşanan yükselişten en büyük zararı, gelirinin büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan ve enflasyona karşı herhangi bir koruması bulunmayan ücretlilerin ve yoksulların yaşadığı gerçek enflasyonun boyutunun ortaya konulması amaçlanıyor.

TÜİK’in en son açıkladığı Hanehalkı Tüketim Harcaması araştırmasına göre 2018 yılında Türkiye’deki en yoksul yüzde 20’lik kesim harcamalarının yüzde 28,7’sini gıda için yaparken, en zengin yüzde 20’lik kesim ise gıdaya en yüzde 15,4 oranında pay ayırdı. Gıdanın harcamalar içerisindeki payı Türkiye genelinde ise yüzde 20,3 olarak ölçüldü. Dolayısıyla gıda fiyatlarında yaşanan artış ve azalışlar, harcamalarının büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda bulunan yoksulların enflasyonunu zenginlere göre çok daha fazla etkiliyor.

Türkiye’deki aileler gıda için harcadıkları her 100 liranın 17,9 lirasını pirinç, ekmek, bulgur, buğday unu, makarna ve şehriye gibi ürünlere harcıyor. Diğer ülkelere göre miktar olarak çok az tüketilmesine rağmen, dünyanın belki de en yüksek fiyatlarının geçerli olması nedeniyle et ve balık için yapılan harcamalar ise gıda harcamalarının yüzde 22,4’ünü oluşturuyor. Süt, peynir, tereyağı ve diğer süt ürünleri ile yumurtanın gıda harcamaları içerisindeki payı ise yüzde 13,4’ü buluyor. Türkiye’de gıda için harcanan her 100 liranın 5,5 lirası tereyağı dışındaki yağlara,10,8 lirası meyveye, 15,1 lirası sebzeye, 6,1 lirası şeker, reçel, bal gibi gıda ürünlerine, 3,1 lirası çay ve kahveye, 3,6 lirası alkolsüz içeceklere, 2,2 lirası ise diğer gıda maddelerine ayrılıyor.

Bu arada araştırmalara göre yoksullar gıda harcamalarının büyük bölümünü ekmek, tahıl ve sebzeye ayırırken, zenginlerin gıda harcamalarının büyük bölümünü et balık ve deniz ürünleri meydana getiriyor.

Kasımda, ekmek, un, bulgur, pirinç, makarna fiyatlarında bir önceki aya göre, buğday unu fiyatlarına bağlı olarak yüzde 0,9 oranında azalış yaşanırken, et-balık harcamalarında özellikle kırmızı et fiyatlarındaki artışın katkısıyla yüzde 2,2 oranında artış yaşandı.

GIDA FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM (Aralık 2019) (%)
	Bir Önceki Aya Göre	Yıllık	Yıllık Ortalama
Ekmek, un, bulgur, makarna v.b.	-0,9	10,5	21,3
Et-Balık	2,2	8,6	14,5
Süt, süt ürünleri, yumurta	17,6	58,0	41,2
Yağ	-1,8	15,0	19,1
Meyve	5,3	79,1	94,4
Sebze	5,5	74,6	134,7
Bakliyat	6,9	26,5	21,3
Diğer	-0,5	40,8	31,7
Ortalama	4,6	42,6	49,2

Aralıkta süt ve süt ürünleri ile yumurta harcamaları peynir fiyatlarında yumurta fiyatlarına bağlı olarak yüzde 17,6 oranında artarken, katı ve sıvı yağ fiyatlarında ise yüzde1,8 oranında azalış gözlendi.

Meyve harcamalarının yüzde 5,3 oranında arttığı aralık ayında sebze harcamalarında ise bir önceki aya göre yüzde 5,5 oranında yükseliş gözlendi.

Bakliyat fiyatları yüzde 6,9 oranında artarken, salça, zeytin, bal, çay tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer gıda fiyatlarında yüzde 0,5 oranında artış oldu.

SON BİR YIL

Gıda harcamalarında yıllık olarak ise (Aralık 2018’e göre) ise yüzde 42,6 oranında artış yaşandı.

2019 yılında ekmek, un, bulgur, makarna ve benzerlerinin fiyatlarında yüzde 10,5, et-balık fiyatlarında 8,6, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 58 oranında artış yaşandı. Bir yıl öncesine göre göre katı ve sıvı yağ fiyatları yüzde 15 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 79,1 oranında, sebze fiyatları ise yüzde 74,6 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları yüzde 26,5 diğer gıda fiyatları ise yüzde 40,8 oranında arttı.

YILLIK ORTALAMA

Sepete dâhil edilen ürünlerin yıllık ortalama fiyatları esas alınarak yapılan hesaplamaya göre de gıda fiyatlarında 2019 yılında 2018 yılı ortalamasına göre yüzde 49,2 oranında artış yaşandı.

Yıllık ortalamalara göre ekmek, un, bulgur, makarna fiyatları yüzde 21,3, et ve balık fiyatları yüzde 14,5, süt, süt ürünleri ve yumurta fiyatları yüzde 41,2, yağ fiyatları yüzde 19,1, meyve fiyatları yüzde 94,4, sebze fiyatları yüzde 134,7, bakliyat fiyatları yüzde 21,3, diğer gıda maddelerinin fiyatları da yüzde 31,7 oranında artış kaydetti.

BİRLEŞİK KAMU-İŞ

MERKEZ YÖNETİM KURULU